Trong thiết kế điều hòa trung tâm, bạn có thể đã nghe nhắc đến khái niệm “hệ số không đồng thời” nhưng lại khiến không ít người băn khoăn về cách nó vận hành trong thực tế. Với các kỹ sư HVAC, đây được xem là thông số cốt lõi giúp tối ưu hiệu suất, tiết kiệm chi phí và đảm bảo dàn nóng, dàn lạnh vận hành hợp lý. Vậy hệ số này thực chất là gì và vì sao nó lại quan trọng đến vậy? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!
1. Hệ số hoạt động không đồng thời của điều hòa là gì?
Hệ số hoạt động không đồng thời là tỷ lệ cho phép tổng công suất của các dàn lạnh kết nối cao hơn công suất dàn nóng trong hệ thống điều hòa trung tâm VRF/VRV. Ở một số thương hiệu, mức vượt có thể lên tới 130% tùy theo thiết kế hệ thống. Hiểu đơn giản hơn: Nếu dàn nóng có công suất 12HP (~108.000 BTU), bạn hoàn toàn có thể lắp công dàn lạnh lên đến 15HP (~135.000BTU) mà hệ thống vẫn vận hành ổn định, không gây quá tải.

2. Vai trò của hệ số hoạt động không đồng thời của điều hòa trung tâm
Hệ số này mang đến hai lợi ích quan trọng, tác động trực tiếp đến cả chi phí đầu tư ban đầu lẫn hiệu quả vận hành dài hạn của hệ thống điều hòa trung tâm.
2.1. Tối ưu vận hành và tiết kiệm điện năng ở từng khu vực
Trong các công trình như văn phòng, khách sạn, trung tâm thương mại hay nhà xưởng, nhu cầu làm lạnh ở mỗi khu vực không diễn ra đồng thời. Có phòng chỉ sử dụng vài giờ, có khu vực phải duy trì làm lạnh liên tục và cũng có nơi hầu như không cần bật điều hòa. Cơ chế này giúp:
- Giảm đáng kể lượng điện năng tiêu thụ trong ngày
- Hạn chế tối đa tình trạng dàn nóng hoạt động quá tải
- Nâng cao tuổi thọ toàn bộ hệ thống
- Tạo môi trường làm việc linh hoạt, tiện lợi
Đây cũng là lý do vì sao điều hòa trung tâm luôn được đánh giá cao và là lựa chọn ưu tiên trong các công trình lớn.
2.2. Giảm chi phí đầu tư hệ thống
Thay vì thiết kế công suất dàn nóng bằng 100% tổng công suất dàn lạnh, hệ số này cho phép công suất cục lạnh vượt lên 120-130% tùy từng thương hiệu. Nhờ vậy:
- Chủ đầu tư có thể giảm số lượng hoặc công suất dàn nóng, tiết kiệm đáng kể chi phí thiết bị.
- Hệ thống nhẹ hơn giúp giảm chi phí vật tư – nhân công và tối ưu không gian lắp đặt
Dù giảm công suất dàn nóng nhưng hệ thống vẫn đủ khả năng làm lạnh hiệu quả trong các khung giờ cao điểm nhờ công nghệ biến tần và cơ chế điều tiết thông minh. Nhờ vậy, bài toán đầu tư ban đầu được tối ưu rõ rệt, giảm áp lực chi phí cho chủ đầu tư.

3. Ví dụ về hệ số hoạt động không đồng thời ở điều hòa
Vừa qua, Cơ điện Tân Việt đã hoàn thành công tác khảo sát, tư vấn thiết kế, cung cấp thiết bị và thi công hệ thống điều hòa trung tâm VRV Daikin cho một căn biệt thự tại Vĩnh Phúc, với tổng công suất dàn lạnh lên đến 26HP sử dụng toàn bộ dàn lạnh âm trần nối ống gió.
Trong quá trình khảo sát thực tế, đội ngũ kỹ sư đã trực tiếp kiểm tra hiện trạng công trình, bao gồm bản vẽ trần – tường, hệ thống thoát nước ngưng, trục kỹ thuật và phương án đi ống gió. Dựa trên nhu cầu sử dụng và đặc thù vận hành từng khu vực trong biệt thự, Cơ điện Tân Việt đã đề xuất phương án chia hệ thống thành hai tổ độc lập:
- Tổ 1 – 13HP: Phục vụ các phòng có tần suất sử dụng thường xuyên.
- Tổ 2 – 8HP: Dành riêng cho các phòng VIP.
Cấu hình thiết bị lắp đặt bao gồm:
| Model | Công suất | Thương hiệu | Số lượng |
| Dàn nóng | |||
| RXYQ8BYM | ~ 76.400BTU | Daikin | 1 |
| RXYQ12BYM | ~ 114.000BTU | Daikin | 1 |
| Dàn lạnh giấu trần nối ống gió áp suất trung bình | |||
| FXSQ50PAVE9 | ~ 19.100BTU | Daikin | 3 |
| FXSQ63PAVE9 | ~ 24.200BTU | Daikin | 1 |
| FXSQ100PAVE9 | ~ 38.2000BTU | Daikin | 4 |
Nhờ áp dụng hệ số không đồng thời trong thiết kế, tổng công suất dàn nóng chỉ cần bố trí 20HP, thấp hơn đáng kể so với tổng công suất dàn lạnh 26HP. Điều này giúp tối ưu chi phí đầu tư ban đầu, giảm tải cho hệ thống và vẫn đảm bảo hiệu quả làm lạnh vượt trội cho toàn bộ công trình.
Bên cạnh đó, phòng kỹ thuật của biệt thự cũng được trang bị hệ thống điều hòa tổng để kiểm soát nhiệt độ trung tâm. Giải pháp này giúp ngăn ngừa tình trạng cài đặt nhiệt độ quá thấp, tránh làm tăng tải cho hệ thống trong thời gian dài và ảnh hưởng tới sức khỏe người dùng.
Nếu bạn đang quan tâm đến hệ thống điều hòa trung tâm nói riêng, các giải pháp điều hòa – thông gió nói chung, có thể tham khảo Cơ điện Tân Việt. Chúng tôi tư vấn chuyên nghiệp, cung cấp thiết bị chính hãng và thi công hệ thống chất lượng cao với giá cả cạnh tranh, đồng thời đảm bảo dịch vụ hậu mãi tận tâm cho mọi công trình. Liên hệ ngay chúng tôi qua Hotline 0969 939 210 để được hỗ trợ nhanh chóng.


Hy vọng thông tin trong bài viết trên hữu ích với bạn. Hiểu và vận dụng hệ số không đồng thời giúp tối ưu thiết kế, tiết kiệm chi phí và nâng cao hiệu quả vận hành cho hệ thống điều hòa trung tâm. Đây là yếu tố quan trọng để các công trình đạt hiệu suất làm lạnh tối ưu với chi phí hợp lý.
